Maraş’ın Özgün Değeri; Tarhana

     Tarhana karşı konulamaz lezzetiyle Maraş’ın geleneksel tatlarından bir tanesi. Her mevsim severek tükettiğimiz; katıklı aş, firik, çorba ve tarhana haliyle sofralarımızdan eksik olmayan bu besinin insan sağlığına faydaları saymakla bitmiyor.

    Tarihçesine bakacak olursak; Maraş tarhanasına ait tarihi en güçlü verilerin, Yavuz Sultan Selim Han dönemine ait olduğu düşünülmektedir. Dulkadiroğlu beyliği zamanında Yavuz Sultan Selim Han, Mısır seferi sırasında çölü geçerken sıcaktan ve soğuktan etkilenmeyecek ve aynı zamanda çabuk bozulmayan bir gıda yapılmasını istemesi üzerine, Yavuz Sultan Selim Han’ın annesi Ayşe Hatun (Gülbahar Hatun)’un bilgileri doğrultusunda ortaya Kahramanmaraş tarhanasının çıkmış olabileceği belirtilmektedir.

     Maraş tarhanasını diğer tarhana çeşitlerinden ayıran en önemli özelliklerden bir de, yapımı sırasında birçok aşamada tüketilebilir olmasıdır. İlk olarak henüz pişme aşamasında pişmiş dövme yoğurtla karıştırılarak katma aş olarak yenmekte, kuruma aşamasında firik denilen yarı kurumuş yumuşak halde ve en nihayetinde kuru sert hale geldikten sonra tarhana olarak tüketilmektedir. Kurutulduktan sonra çorba yapılarak, sıcak suda ya da et suyunda ıslanarak, yağda kızartılarak, ıslanmış tarhana yağda soğan ve salça ile birlikte kavrularak, sıcak saç veya kömür sobasının üzerinde gevretilerek, cips tarhana şeklinde çerez olarak tüketilmekte ve fındık, fıstık, ceviz ve badem gibi kuruyemişlerle birlikte yenmektedir.

     Günümüzde yanlış ve eksik beslenme alışkanlıklarının giderilmesini amaçlayan fonksiyonel özellik taşıyan ürünlere olan talepler giderek artmaktadır.En önemli özelliği yoğurdun pişirilerek kullanılmamasıdır ve bu da besin değerini artırmaktadır. Ana hammaddelerinden biri olan dövmenin kepek oranı yüksek olması sayesinde lif içeriğini zenginleştirmektedir. Glisemik indeksi yani karbonhidratları vücudumuza aldığımızda kan şekerimizi yükseltme hızı düşüktür, bu sayede daha dengeli bir kan şekeri profiline sahip olmamıza yardımcı olur. Ayrıca elzem aminoasitleri içeren bir protein kaynağıdır. Gerek sağlıklı beslenme programlarında gerek zayıflama diyetlerinde günlük beslenmenize ekleyebilirsiniz. Çorbasını ana öğünde bir kase olarak, tarhana ve firik halinde de ara öğünde 1 A4 kağıt boyutunda tercih edebilirsiniz. Kolesterol karşıtıdır. Her sağlıklı besinde olduğu gibi sağlıklı olması sınırsız tüketebileceğimiz anlamına gelmiyor. Dövme içerdiği için ekmek grubuna mensup olan bu besini fazla tüketmeniz halinde kilo alabilirsiniz. Ayrıca böbrek yetmezliği yaşayan kişilerinde sınırlı tüketmesini tavisye ederim. 

100 gramdaki enerji ve besin değeri aşağıda belirtilmiştir:

Enerji	348 kkal
Protein	13 g
Karbonhidrat	66.5 g
Yağ	2.24 g
Lİf	5.06 g
Fosfor	406 mg
Kalsiyum	249 mg
Potasyum	435 mg
Triftofan	170 mg
Lösin	1025 mg
Lİzin	1652 mg